Zamek królewski w Poznaniu to jeden z symboli stołecznej przeszłości miasta, a także jego burzliwej historii. Dzisiaj ponownie góruje nad miastem. Stał się nie tylko atrakcją ale także doskonałym punktem widokowym, z którego można podziać panoramę Poznania. Znajduje się kilka minut spacerem od Starego Rynku, na najwyższych wzniesieniu w centrum – Wzgórzu Przemysła.

Pierwsza siedziba władców znajdowała się na Ostrowie Tumskim, w miejscu gdzie swój gród budowali Mieszko I i Bolesław Chrobry i gdzie wznieśli swoje palatium. Sytuacja uległa zmianie kiedy książę Przemysł I przeniósł miasto na lewy brzeg Warty – w miejsce, gdzie dziś znajduje się Stare Miasto. Najprawdopodobniej wtedy powstała pierwsza siedziba księcia na wzgórzu na wschód od rynku. Rozbudowę rozpoczął jego syn – król Przemysł II, a dokończył Kazimierz Wielki. Ten ostatni wziął na zamku ślub z Adelajdą, córką landgrafa heskiego. Dobrą passę przerwał Potop Szwedzki i Wojna Północna, kiedy to zamek został zniszczony. W 1783 roku Kazimierz Raczyński wzniósł na ruinach budynek archiwum.

Przez długie lata trwała gorąca dyskusja na temat odbudowy zamku. Pojawiały się nawet pomysły, żeby na Wzgórzu Przemysła pojawił się neomodernistyczny gmach ze szkła i stali. Ostatecznie zwyciężyła wizja historyczna i w 2016 roku zakończono odbudowę.

Legendy

Każdy porządny zamek musi mieć swoje legendy, a ten w Poznaniu ma ich kilka. Jedna z nich mówi o tym, skąd w dość płaskiej Wielkopolsce wzięło się tak wyraźne wzgórze. Otóż kiedy w dawnej Polsce nastało chrześcijaństwo zirytowany tym szatan nakazał swoim diabłom porwać w nocy górę ze Śląska i cisnąć ją w nurt Warty aby zatopić miasto. Świętując przedwcześnie swój sukces diabelski orszak zbudził jednak śpiące kury. Pianie koguta przestraszyło sługi ciemności, którzy sądząc że już świta, upuścili górę na lewym brzegu rzeki.

Druga legenda jest znacznie bardziej mroczna i wiąże się z zagadkową śmiercią Ludgardy – żony Przemysła II. Według podania mający ambicje królewskie Przemysł nie mógł doczekać się syna, który kontynuowałby jego dynastię. Dlatego na jego zlecenie służące udusiły Ludgardę w zamkowej łaźni. Ponoć od tego czasu na wzgórzu pojawia się duch białej damy, a także postać tajemniczego czarnego rycerza, który wyjątkowo rozpaczał podczas pogrzebu księżnej.

Muzeum

Zamek królewski w Poznaniu jest siedzibą Muzeum Sztuki Użytkowej, które jest filią Muzeum Narodowego w Poznaniu. Zbiory muzeum obejmują wyroby ze szkła, metalu, ceramikę, zabytkowe meble oraz tkaniny i wyroby jubilerskie. Można tutaj obejrzeć zastawy stołowe, na których jadano przed kilkoma wiekami czy stroje z dawnych epok.

W ramach muzeum działa również punkt widokowy w wieży zamkowej, na który można wygodnie wjechać windą i z którego rozpościera się fantastyczna panorama centrum Poznania.

Więcej na stronie Muzeum Narodowego.

Tekst: Jacek Cieślewicz
Foto: Z. Szmidt, Fotoportal