Katedra w Poznaniu jest jednym z najważniejszych miejsc związanych z początkami państwa polskiego oraz chrystianizacją kraju. Właśnie w Poznaniu, na Ostrowie Tumskim, powstała pierwsza siedziba biskupia w państwie Piastów, którą objął biskup Jordan. Być może tutaj Mieszko I przyjął chrzest – choć gdzie to miało miejsce, zapewne nigdy się nie dowiemy.

Świątynia powstała w X wieku w stylu preromańskim. Z czasów najstarszego budynku pochodzą grobowce, które znajdowały się w nawie głównej. Uznaje się, że pochowani w nich byli pierwsi władcy polscy – Mieszko I i Bolesław Chrobry. Po zniszczeniu budowli, odbudowano ją w rozwiniętym stylu romańskim. Kolejna przebudowa między XIII a XV w. pozostawiła katedrę w stylu gotyckim. Po zniszczeniach spowodowanych pożarami katedra w Poznaniu zyskała styl barokowy, jednak z wykorzystaniem romańskich i gotyckich fragmentów. II wojna światowa przyniosła ogromne zniszczenia. Odsłonięte fragmenty gotyckiej świątyni były argumentem do odbudowy katedry właśnie w tym stylu. Neogotycką bryłę zdobią hełmy wzorowane na klasycystycznych.

Wnętrze

Wnętrze Bazyliki Archikatedralnej św. Piotra i Pawła posiada wiele niezwykle cennych zabytków sztuki sakralnej. Ołtarz główny z przełomu XIV-XV wieku wykonany został przez wybitnych mistrzów śląskich. W świątyni można podziwiać także piękną barokową ambonę i chrzcielnicę, gotyckie stalle, renesansowe nagrobki rodziny Przecławskich oraz spiżowe płyty nagrobne stworzone w norymberskim warsztacie Vischerów. Na szczególną uwagę zasługuje Złota Kaplica (w obejściu za ołtarzem). Jej piękne i bogate wyposażenie nawiązuje do historii początków państwa. Znajdziemy tu pomnik Mieszka I i Bolesława Chrobrego oraz sarkofag pierwszych władców. Kolejną wartą uwagi kaplicą jest dawna Kaplica Królewska (na prawo od wejścia), która była miejscem pochówku króla Przemysła II – wybitnego przedstawiciela wielkopolskiej linii Piastów.

Ciekawostką jest także tak zwany Miecz Świętego Piotra. Oryginał znajduje się w Muzeum Archidiecezjalnym, a kopia wisi na ścianie w prawej nawie. Według legendy jest to ten sam miecz, którym Św. Piotr bronił Jezusa w Ogrodzie Oliwnym. Najprawdopodobniej jest to rzymski lub średniowieczny tasak, co jednak nie umniejsza jego unikatowości, gdyż znajduje się w Poznaniu od 968 roku!

Podziemia

Będąc w katedrze, nie można ominąć niezwykle ciekawych podziemi, w których można odnaleźć pozostałości trzech wcześniejszych świątyń – preromańskiej, romańskiej i gotyckiej. Znajduje się tu również wapienna misa, prawdopodobnie chrzcielna, która daje powody przypuszczać, że to właśnie tutaj pierwszy władca Polski przyjął wiarę chrześcijańską.

Bazylika Archikatedralna św. Piotra i Pawła

www.katedra.archpoznan.pl/turysci-w-katedrze
ul. Ostrów Tumski 17,
61-120 Poznań

Zwiedzanie:
w sezonie letnim od 9.oo do 16.oo (od 14 marca do 15 listopada)
w sezonie zimowym od 9.oo do 16.oo (od 16 listopada do 13 marca)
Uwaga! Nie można zwiedzać katedry w czasie nabożeństw

Tekst: Monika Mozolewska
Foto: Karol Budziński, Jacek Cieślewicz